Bezdech senny (śród-senny) (łac. apnoe)  to ogólnie przyjmując zanik, bądź ograniczenie przepływu powietrza przez drogi oddechowe. W medycynie za bezdech uważa się ustanie wentylacji przez okres dłużysz niż 10s. Bezdech senny (śród-senny) jest chorobą, która jeszcze do niedawna nie była rozpatrywana, zdiagnozowana i leczona w medycynie. Stąd tez większość chorych do tej pory nie została objęta pomocą. Rozpoznanie schorzenie utrudnia wieloletni, cichy rozwój choroby oraz znikoma wiedza w społeczeństwie o tematyce bezdechu. Obecnie szacuje się, iż 24 % mężczyzn i 9 % kobiet cierpi na bezdech senny.

 Tryb spowolnienia i wyłączenia.

W trakcie snu nasz organizm ,, przechodzi w tryb spowolnienia i wyłączenia”, ustaje napięcie większości mięśni, fizjologicznie tracimy nad nimi kontrole, nasz oddech jest spowolniony oraz osłabiony. U osób zdrowych ten stan nie powoduje żadnych zaburzeń, jest całkowicie normalny. Jednak u chorych na OBS, dochodzi wówczas do zjawiska obturacji w górnych drogach oddechowych, co zaś w konsekwencji uniemożliwia bądź ogranicza prawidłowy przepływ powietrza i skuteczną wentylację płuc.

Trzy podstawowe typy bezdechu.

Etologia /mechanizm powstawania bezdechu :

Bezdech obturacyjny.

Zaporowy, to ok. 99% rozpoznanych przypadków. Wynika z obturacji / ograniczania przepływu powietrza w górnych drogach oddechowych. Podczas snu dochodzi do spadku napięcia oraz zwiotczenia mięśni języka, mięśni w gardle, mięśni podniebienia miękkiego oraz języczka. Światło górnych dróg oddechowych zostaje ograniczone, bądź całkowicie zablokowane, co poradzi do zatrzymania oddychania.

Bezdech ośrodkowy.
Patofizjologia tego typu bezdechu nie została jeszcze dokładnie poznana, uznaje się iż ma związek z zaburzeniami pracy ośrodka oddechowego w mózgu.

Bezdech mieszany
Łączony bezdech zaporowy z bezdechem mieszanym.

Czy jestem w grupie ryzyka ?

Przyczynami bezdechu mogą być również: schorzenia w górnych drogach oddechowy (polipy, przerośnięta tkanka, przekrzywiona przegroda nosa, krotka szyja, czy nadmiernie podatne na zwiotczenie mięśnie podniebienia). Za wystąpienie bezdechu ponad to mogą odpowiadać: otyłość,(szczególne w obrębie szyi), nadwaga, spożywanie alkoholu, objadanie się przed snem, wiek, środki nasenne, zmęczenie, spanie na wznak czy palnie. Podczas wystąpienia w trakcie snu, bezdechu dochodzi do zaburzeń wentylacji / oddychania. Spada poziom tlenu w organizmie, chory zaczyna się dusić, wówczas wybudza się, jest to jednak na tyle krótkotrwały stan i nie zostaje zarejestrowany przez chorego. Pacjent budzi się i zaraz zasypia. Zdarzają się jednak i dłuższe przebudzenia, którym zazwyczaj towarzyszy strach, niepokój, kołatanie serca, przerażenie oraz straszne koszmary. Ten stan jest wywołany niedotlenieniem organizmu i może być bardzo niebezpieczny dla zdrowia pacjenta.

Co warto wiedzieć chorując na bezdech senny ?

Nieleczony bezdech może być przyczyną szeregu poważnych chorób takich jak: nadciśnienie, choroby układu krążenia np. zawał serca, choroby sercowo – naczyniowe, schorzenia układu nerwowego. Najpowszechniejszym objawem bezdechu jest chrapanie. Jednak o ile zdrowy człowiek może chrapać, o tylko nie ma bezdechu bez chrapania. Chrapanie jest niepokojące i uciążliwe najczęściej dla osób śpiących wraz z chorym (to małżonkowie są pierwszymi osobami, które uświadamiają problem drugiej osobie).

Objawy nocne :

  • wzmożone, nieregularne, głośnie chrapanie
  • niespokojny sen, wiercenie się na łóżku, zmienianie pozycji
  • wybudzenia krótko i długotrwałe
  • problemy z zasypianiem
  • wzmożona potliwości
  • kołatnie serca
  • częste wstawanie do toalety
  • koszmary senne

Objawy na które powinniśmy zwrócić uwagę występujące w trakcie dnia :

  • ból głowy, najczęściej pojawiający się zaraz po przebudzeniu
  • senność
  • problemu z koncentracją, logicznym myśleniem, zapamiętywaniem
  • nerwowość, pobudzenie
  • zaburzenia potencji u mężczyzn

Warto zwrócić uwagę, iż nie wszystkie wyżej opisane objawy muszą wystąpić razem. W celu rozpoznania bezdechu zaleca się konsultacje z lekarzem. We wczesnym rozpoznawaniu bezdechu często stosuję się skale bezsenności np. Epiworth.